(?ZM?R)- B�y�k y?k?m ve can kay?plar?na neden olan 30 Ekim 2020 ?zmir depreminin d�rd�nc� y?l d�n�m� dolay?s?yla d�zenlenen programda konu?an ?zmir Valisi S�leyman Elban, ?zmir'de yap? sto?unun k�t� oldu?unu belirterek 'Zihinlerimizde kentsel d�n�?�m yapmadan fiziki olarak ?ehirlerde d�n�?�m yapamayaca??m?z �ok net' dedi.?zmir'de� 30 Ekim 2020 depreminin d�rd�nc� y?l d�n�m�nde ?zmir Valili?i taraf?ndan panel ve anma programa d�zenlendi. ?ktisat Kongre Merkezi binas?nda ger�ekle?en programa ?zmir Valisi S�leyman Elban, Ege Ordusu ve Garnizon Komutan? Orgeneral ?rfan �zsert, ?zmir B�y�k?ehir Belediye Meclis Ba?kan Vekili Altan ?nan�, ?zmir ?l Afet ve Acil Durum M�d�r� Nazif Ekinci, Deprem ve Risk Azaltma Genel M�d�r� Prof. Dr. Orhan Tatar, ?zmir milletvekilleri, siyasi parti temsilcileri, �niversite rekt�rleri, akademisyenler, STK temsilcileri kat?ld?. Depremde ya?am?n? yitirenler an?s?na sayg? duru?unda bulunulup ve dua edilen programda konu?an ?zmir Valisi S�leyman Elban, 'Yak?n tarihimizde ya?ad???m?z meydana gelen 6 ?ubat depremini ya?am?? biri olarak 30 Ekim ?zmir depremininin y?l d�n�m�nde konu?mak benim i�in hem zor hem de belli ya?anm??l?klar oldu?u i�in belli ?eyleri ifade etmem i�in bana kolayl?klar sunuyor' dedi.'Herhangi bir geli?me olmad???n? �z�nt�yle g�r�yoruz'Vali Elban ?unlar? kaydetti: '?limizde de yap? sto?u maalesef �ok k�t�. Allah korusun 6 ve �zeri depremde ilimizde ciddi y?k?c? sonu�lara yol a�aca?? da kesin. Bilimsel bir ?ey bu. Bunu korkutmak i�in ya da felaket telal??? i�in s�ylemiyoruz. Bilimsel bir durumu s�yl�yoruz. Ama Bununla ilgili en temel ��z�mlerden birisi de kentsel d�n�?�m oldu?unu hepimiz s�yl�yoruz. Fakat bence binalarla ilgili kentsel d�n�?�mlerden �nce zihinlerde, kafalarda bir kentesel d�n�?�me ihtiya� var afet konusunda. ��nk� hala biz bu i?in �nemini bu i?in net s?k?nt?lar da olaca??n? bununla neyle kar?? kar??ya gelece?imizi, afeti ya?ad?ktan k?sa bir s�re sonra unutuyoruz. �ok eminim ki o g�nlerde ben burada yoktum. Ama benzer ?eyler ya?ad???m?z deprem b�lgesini konu?uldu. �ok eminim ki depremden k?sa bir s�re sonra insanlar her tarafta dert kentsel d�n�?�m yapacaklar?n?, herkes binalar? g��lendireceklerini, yeni yerle?im alanlar?n?n sa?lam zemine �ekilece?ini bu konuda �ok �ok ciddi �al??malar olaca??n? lojistik konusunda, e?itim konusunda, her alanda b�y�k �al??malar olaca??n? herkes konu?mu?tur. �ok tahmin etmekte g��l�k �ekmiyorum ama geldi?imiz noktada 4 y?ldan bu yana AFAD'?n yapt??? �al??malar, g�n�ll� kurulu?lar?n yapt??? �al??malar d???nda maalesef yap? stoku, yeni yerle?im alanlar? ve di?er konularda herhangi bir geli?me olmad???n? �z�nt�yle g�r�yoruz. Dolay?s?yla biz bu anlay??? de?i?tirmeden, bu anlay??la ilgili zihinlerimizde kentsel d�n�?�m yapmadan fiziki olarak ?ehirlerde d�n�?�m yapamayaca??m?z �ok net. Ayn? ?ekilde binay? sa?lam zemine yap?yoruz. Binay? depreme dayan?kl?, deprem y�netmeli?ine uygun yap?yoruz. Ama alt?n? bir marketler zincirine veriyoruz. Adam benim gidi?, geli? yolum kolay olsun diye iki tane kolonu kesiyor gidiyor. Bu anlay?? de?i?medi?i s�rece binay? da sa?lam yapsan?z, sa?lam yere de yapsan?z sonu� yine ortada maalesef. Afet �ncesi haz?r konusunda e?itimlerimiz, sivil toplumlar?m?z, yard?m kurulu?lar?n?n haz?rl???na diyece?imiz yok. Ama bina stoku ve anlay?? konusunda de?i?en bir ?ey yok.''Bu co?rafya, afet co?rafyas?, afetin de ?akas? olmad???n? biliyoruz'Depremler sonras? ya?anan kay?plara dikkat �ekerek konu?mas?n? s�rd�ren Elban, 'Biz hem bu kadar insan?n kayb?na katlan?yoruz. Hem bu kadar insan?n incinmesine katlan?yoruz, hem bu kadar insan?n psikolojik olarak travma ya?amas?na katlan?yoruz. Yetmiyor afetten sonra milyarlarca lira kendi �z kayna??m?z? oraya aktar?yoruz. Ne i�in deprem �ncesi yeterince tedbir almad???n?z i�in. Bakanl?klar?n, uzmanlar?n talimatlar?na uymad???m?z i�in, her ?ey d�zg�n olsa bile sonradan binay? berbat etti?imiz i�in. Her ?ey d�zg�n olsa bize, bir ?ekilde a�?k yakalamaya �al???p yine de bir ?eyi bozmaya, ��r�tmeye ya da ��r�tt�?�m�z i�in bu kadar ac? sonu�larla maalesef kar?? kar??ya kal?yoruz. ?n?allah temennim odur ki en k?sa zamanda bu anlay???m?zda de?i?tiririz. Art?k hayat?m?z?n her karar?nda �zellikle yap?yla ilgili ald???m?z her karar?m?zla, yapt???m?z her i?te mutlaka akl?m?z?n bir ucunda bu deprem felaketi olur. Biz de art?k hem resmi hem de �zelde de art?k bunu da zorlay?c? ve zorunlu hale getirerek i?in art?k y�km�?, bunu da yaparsak bu sigortay? da yaparsak ya da bu vergi de gelirse ya da bu d�zenleme olursa biraz y�k olur bu s?k?nt? oluru da �ok art?k hesap edecek halimiz yok. ��nk� bu co?rafya afet co?rafyas? maalesef. Deprem, k�resel ?s?nma, yang?n, k�resel ?s?nmayla birlikte sel oldu dolay?s?yla bu co?rafya, afet co?rafyas?, afetin de ?akas? olmad???n? biliyoruz. Bu konuda vatanda? olarak herkese k�kl� ad?mlar i�in destek olmak zorunday?z. Te?vik etmek zorunday?z. Zorlamak zorunday?z. Uyarmak zorunday?z. ��nk� neticede giden can da bizim can?m?z. Yaralanan can da bizim can?m?z. Psikolojik travma ya?ayan da bizim can?m?z. Harcanan parada bizim param?z. Onun i�in bu konuda hepimizin bu �er�evede d�?�n�p ona g�re anlay?? geli?tirme zorunlulu?umuz var' ifadelerini kulland?.Tatar: ?zmir umar?m depremi biz haz?r olmadan ya?amaz'Afet ve Acil Durum Y�netimi (AFAD) Deprem ve Risk Azaltma Genel M�d�r� Prof. Dr. Orhan Tatar ise '?zmir umar?m depremi biz haz?r olmadan ya?amaz ama �ok net olarak ?unu s�ylemek gerekirse �zellikle ?zmir'de �ok say?da en az?ndan 6 ve �zeri b�y�kl�?�nde deprem �retebilecek faylar?m?z var. Bu faylar tabii �ok ciddi ?ekilde �al???l?yor ve bunlar?n her birinin deprem �retme potansiyeli, deprem tekrarlanma aral???n?n ne oldu?unun art?k daha net olarak bilmeye ba?lad?k. Bu �ok �nemli' dedi.'Toplumsal seferberli?e ihtiya� var''Deprem ve Risk Azaltma Genel M�d�r� olarak tabii bir ?eyi �ok net olarak s�ylemek zorunday?m yani b�t�n ya?am bi�imimizde, b�t�n anlay???m?zda, yakla??m?m?zda risk azaltmay? bir ya?am bi�imi olarak kabul etmedi?imiz s�rece bunu bir ya?am k�lt�r� olarak ortaya koymad???n?z s�rece ne yaz?k ki 6 ?ubatlar? ya?amak, 30 Ekim'leri tekrar ya?amak durumunda kalabiliriz' diyen Tatar ?unlar? kaydetti: 'Ne yaparsak yapal?m bir yandan tabii kurumsal kapasitemizi g��lendiriyoruz. Bir yandan Ege B�lgesi'nde 200'�n �zerinde deprem g�zlem istasyonumuz var. Bunun 60 tanesi ?zmir il s?n?rlar? i�erisinde konu?lanm?? durumda. Bunlar?n hepsi ger�ekten �ok y�ksek teknolojili cihazlar ve bunlarla b�t�n b�lgeyi s�rekli an be an yedi yirmi d�rt takip ediyoruz. Bir yandan �ok �nemli �al??malar var. Ama ne yaparsak yapal?m bir deprem oldu?unda tek bir bina y?k?ld???nda ve o binan?n alt?nda bir insan dahi ya?am?n? yitirdi?inde yapt???n?z hi�bir ?eyin bir anlam? kalm?yor. Tamamen anlams?z hale geliyor. O y�zden oda??m?za muahakak risk azaltmay? koymak zorunday?z. Risk azaltma dedi?imizde de tabii bir�ok farkl? bile?eni var. Sadece risk azaltmak deyince akl?m?za riskli yap?lar?n d�n�?t�r�lmesi de gelmemesi gerekiyor. ?zmir hakikaten bakt???n?zda bu anlamda g�z bebe?imiz ve hakikaten odaklanmam?z gereken bir ?ehir. Herkes ?u anda Marmara'ya, ?stanbul'a yo?unla?m??ken ?zmir'de hi� bundan daha geri kal?r bir ilimiz de?il ve bu anlamda bakt???m?zda belki daha �ok odaklanmam?z gereken ?ehirlerimizden bir tanesi. �ok say?da riskli yap?n?n oldu?unu biliyoruz. �ok say?da d�n�?mesi gereken yap?n?n oldu?unu biliyoruz. Belki bu yap?lar?n bir b�l�m� zemin a�?s?ndan iyi yerlerde. Yani bakt???n?zda evet yani gecekondu semtleri buralarda �ok eski yap?lar var. �ok eski yap? var ama tek belki g�venebilece?imiz tek belki s???nabilece?imiz gerek�e o ama �ok h?zl? bir ?ekilde bizim ?zmir'de �zellikle hem zemin yap?s?n?n �ok k�t� oldu?u hem de ayn? zamanda riskli yap? sto?unu oldu?u yerlerden ba?layarak buralar? �nceliklendirerek bu s�reci g�t�rmemiz gerekiyor. Bundan yakla??k bir ay �nce kentsel d�n�?�m ba?kan?m?z AFAD da bize bir sunum yapt?. O sunuma bakt???m?zda ?zmir asl?nda kentsel d�n�?�m anlam?nda �ok geri kalm?? illerimizden bir tanesi. Bunu �z�lerek g�zlemledim. Hakikaten bir toplumsal seferberli?e ihtiya� var. Belediyemizde, sivil toplum kurulu?lar?m?zda, �niversitelerimizde bu s�reci y�netmek durumunday?z. AFAD bu anlamda ciddi bir koordinasyon g�revi �stleniyor, aslen kurulu?undaki temel ama�lardan, g�revlerden bir tanesi de o. Bir�ok kurum �ok �nemli i?ler yap?yor. Benim g�rebildi?im en �nemli belki de eksiklerden bir tanesi ?u. Bunlar?n hepsi �ok kopuk kopuk. Her biri �ok de?erli hizmetler yap?yor. Ama bunlar?n hepsini b�yle birbiriyle konu?mas?, birbiriyle muhakkak bir koordinasyon i�erisinde olmas? gerekir. Bu anlamda biz bu g�rev �stlenmeye haz?r?z.'S�zbilir: ?zmir'de 7'ye varan y?k?c? deprem olma olas?l??? y�ksek...Anma t�reni �ncesi d�zenlenen panelde konu?an Dokuz Eyl�l �niversitesi M�hendislik Fak�ltesi Jeoloji B�l�m� �?retim �yesi Prof. Dr. Hasan S�zbilir, ?zmir'de 7.2 ?iddetine kadar �?kacak deprem �retme potansiyeline sahip faylar oldu?unu belirterek '6-6.4 aras?nda faylar 10 y?l aras?nda ger�ekle?mi?. 6.5, 6.2 300 y?lda bir ger�ekle?mi?. Yani bizim y?k?c? deprem dedi?imiz esas depremler ortalama 300 y?lda bir ger�ekle?iyor. En y?k?c? depremimiz 1688. ?iddet 10, b�y�kl�k 7.1. 1688 oldu?una g�re 2024'teyiz. ?u anda 326 y?l ge�mi? yani 300 y?l? a?m???z. ?zmir'de 7'ye varan y?k?c? deprem olma olas?l??? y�ksek olarak bu sonucu de?erlendirebiliriz' dedi.'Yak?n bir zamanda k?r?lacak'S�zbilir ayr?ca '?zmir'de 7.1 b�y�kl�?�nde depremlerin 300 y?lda bir oldu?unu anlayabiliyoruz. Son depremimiz 1688 y?l?nda oldu bu b�y�kl�kteki deprem. Bug�n 336 y?l ge�mi? durumda. Demek ki ?zmir'de sismik bo?luk s?n?f?nda de?erlendirilmesi gereken bir fay var. Yani bir fay var ki o k?r?lacak yak?n bir zamanda' diye konu?tu.