Kurtulu? Sava??'n?n son safhas?nda, Bat? Anadolu'da i?gal etti?i yerlerden geri �ekilirken 'yakarak imha etme' politikas? y�r�ten Yunan ordusunun geride b?rakt??? enkaz ve ayr?ca b�y�k ?zmir yang?n?, a�?lan 'Yan?k Yurt' sergisinde ziyaret�ilere anlat?l?yor. �zel olarak haz?rlanan 'yan?k' kokusunu da hisseden ziyaret�iler, sergiyle ge�mi?te 'ac?' bir yolculu?a �?k?yor.Yunan ordusu, 15 May?s 1919'da ?zmir'e ayak bast??? ilk g�nden ba?layarak i?gal etti?i b�lgelerde yapt???; katliam, ya?ma ve tecav�zlerle T�rkleri g��e zorlam??t?. B�y�k Taarruz ile bozguna u?rad???nda ise �ekildi?i yerle?im yerlerini 'yakarak imha etme' politikas?n? uygulamaya koydu. ?mha birlikleri, ge�tikleri yerlerdeki; k�y, kasaba, okul, cami, kilise demeden her yeri ate?e vererek, yerle?im yerlerini kullan?lamaz hale getirmeyi ama�lad?. Afyonkarahisar'dan ba?layarak; U?ak, Salihli, Ala?ehir, Turgutlu, Manisa gibi b�y�k kentler ba?ta olmak �zere, say?s?z kasaba ve k�y sistematik ?ekilde ate?e verildi.?zmir yang?n?nda 20 bin bina yand?9 Eyl�l 1922'de ?zmir'in 3 y?ldan fazla s�ren i?gal giri?imi nihayet son bulurken, kentteki sava? hali hen�z bitmemi?ti. Yunan ordusu ?zmir'deyken ba?layan kundaklamalar, 13 Eyl�l'de Ermeni Mahallesi civar?ndaki 20 kadar kundaklama giri?imi ile zirveye ula?t?. O g�n ortaya �?kan ?iddetli lodos, yang?n? mevcut ?zmir itfaiyesinin m�dahalesinin sonu� vermeyece?i boyuta ta??d?. Kent k?sa s�rede ate? topuna d�nd�. 52 saat s�ren yang?nda, 42 bin 945 haneden geriye 14 bin tanesi kald?, ?ehrin ortas?nda adeta kapkara kara bir delik a�?ld?.'Yakarak imha' politikas? bu sergide??te t�m bu ?zmir ile Bat? Anadolu'daki yang?nlar ve Yunan ordusunun imha politikas?, 'Yan?k Yurt' isimli sergide ziyaret�ilere a�?ld?.?zmir B�y�k?ehir Belediyesi Ahmet Piri?tina Kent Ar?ivi ve M�zesinde (AP?KAM) a�?lan serginin k�rat�rl�?�n� ise ?zmir Kent Tarihi Ara?t?rmac?s? ve Koleksiyoner Nejat Yent�rk y�r�t�yor.'Yan?k' kokusuyla ge�mi?e 'ac?' yolculukSergide pek �ok foto?raf ve film ilk kez g�n y�z�ne �?karken, sergi i�in �zel haz?rlanan 'yan?k' kokusu da ziyaret�ileri o ac? g�nlere g�t�r�yor.Yerli ve yabanc? ziyaret�ilerin b�y�k ilgi g�sterdi?i sergiyi anlatan Nejat Yent�rk, serginin bir ara?t?rma �al??mas? oldu?unu s�yledi.'Bu sistematik ve �nceden planlam?? politikan?n tek amac? var; hayat devam edemesin'Yent�rk, 'Sergimizin ana temas?n?, B�y�k Taarruz ile bozguna u?rayan Yunan ordusunun �ekilirken uygulad??? siyaset olu?turuyor. 'Yakarak imha' politikas? diyebiliriz; yani geride ya?am ?ans? b?rakmamak �zere, geride kalan halklara sadece; konutlar, camiler, okullar, h�k�met konaklar? de?il; �r�n depolar?, harman yerleri, meyve bah�eleri, ba?lar, i�indeki hayvanlarla birlikte ah?rlar ate?e veriliyor. Hatta �ld�rd�kleri insanlarla doldurarak su kuyular?n? yok ediyorlar. Bu sistematik ve �nceden planlam?? politikan?n tek amac? var; geride b?rakt?klar? i?gal b�lgelerinde bir hayat devam edemesin. Bu planl? hareketi sergilemek istedik. M�fredat?m?zda Kurtulu? Sava??'n?n bu y�n�ne hemen hi� de?inilmez. Bu �l��de dramatik bir s�reci g�rsellerle anlatmak, bir tarih metninden daha etkileyicidir. Yak?n zamanda i?galci Yunan ordusunun geride b?rakt?klar?n? foto?raflayan Albert Kahn gibi �ok �nemli bir ar?iv d�nya kamuoyuyla payla??ld?, sergide bu foto?raflara da yer veriyoruz. Onun d???nda 30 y?ldan fazla bir �abayla bir araya getirdi?im kendi ki?isel, orijinal foto?raf koleksiyonumla harmanlad?m. Di?er koleksiyoncu dostlar?m?z ve ba?ta AP?KAM ar?ivi �ok de?erli katk? sa?lad?lar. Kurtulu? Sava??'nda, cephedeki iki ordunun �arp??mas? d???nda, ziyaret�iyi sivil halk?n neler ya?ad??? �zerinde d�?�nmeye davet ettik. �yle b�y�k ac?lar ya?anm?? ki, onun ipu�lar?n? vermekle yetindik ve yerle?im yerlerindeki tahribat? sergilemeye �al??t?k' dedi.'50 y?ll?k, �ok h?zl? eskimi? bir modelle ?zmir yang?n? s�nd�r�lmeye �al???ld?'Yunan Ordusunun imha politikas?n? anlatan Yent�rk, 'Bunu bir b�t�n olarak ele almak gerekiyor. Bat? Anadolu'da; Afyon'dan, Eski?ehir'den ba?layan; Salihli, Ala?ehir, Turgutlu, Manisa'y? yakt?ktan sonra ka�arak ?zmir'e giren Yunan ordusunun, ?zmir'i de ate?e vermesinden korkuluyordu. Zaten ?ehir g�nlerdir kundaklamalara maruz kal?yordu. ?tfaiye ?efi, g�nde 15 yang?nla ba? etmek zorunda kald?klar?n? rapor eder. 13 Eyl�l 1922'de ortaya �?kan ?iddetli f?rt?na, o g�n ayn? anda 20 noktada yap?lan o kundaklamalardan art?k kurtulamaz noktaya getirdi ?zmir'i. ?zmir itfaiyesinin elinde bir adet buharl? yang?n s�nd�rme arac?ndan ba?ka ara� yoktu; bunun d???nda bir merdiven arabas?, hortum arabalar? vard?. Di?erleriyse; �ok eski model, kol kuvveti ile �al??an tulumba ara�lard?. ?zmir, ?stanbul gibi devletin sahibi ve y�netti?i bir itfaiye te?kilat? de?ildi. ?zmir itfaiyesi, ?ngiliz sigorta ?irketlerinin tasarrufunda olan bir ?tfaiye te?kilat?yd?. 1886 y?l?nda sat?n ald??? yegane ara�, alt?nda odun yakarak enerjisini temin etti?i bir buharl? ara�t?r. Birinci D�nya Sava?? s?ras?nda liman? kapanan ?zmir'e yeni bir itfaiye arac?n? ithal etmenin imkan? olmad??? gibi, i?gal edip b�y�k Yunanistan s?n?rlar? i�ine katma hayalleri kuran Yunan y�netimi, ?ehrin itfaiyesi i�in hi�bir yat?r?m yapmam??t?. �a?, benzinle �al??an motorlu itfaiye ara�lar? �a??yd?; ancak ?zmir bu imkan?n �ok uza??ndayd?. 1886 y?l?ndan kalma tek bir ara�la bu b�y�k yang?nla m�cadele edilemezdi' ifadelerine yer verdi.?zmir Kent Tarihi Ara?t?rmac?s? ve Koleksiyoner Nejat Yent�rk, son olarak ?�yle devam etti: 'Yunan ordusu �ekilirken uygulanan politika, son derece sistematikti; yani Manisa kentinin y�zde 90'? yok edildi. Turgutlu keza �yle; yani Manisa'da 10-11 bin binan?n yak?lmas? tesad�f olamaz. Sistematik bir ?ekilde, benzin ya da gaz ya?? d�kerek konutlar yak?lm??t?r.' - ?ZM?R